Anno 2023 brengt Sporza op zondag nog steeds verslag uit over het BK Rally en wetende dat het geleden is van de East Belgian Rally in 2007 dat ‘den BRT’ voor de eerste keer uitpakte met beelden van het BK Rally moet het zijn dat er aan de Reyerslaan al die voorbije jaren tevredenheid heerst over de goede kijkcijfers en, niet onbelangrijk, prima reportages, getekend Chris Courteyn! Om te weten hoe VRT Sporza ertoe kwam om zo’n zestien jaar geleden te kiezen voor het BK, moeten we de film terugdraaien naar 2004.
‘Wanneer gaan jullie werk maken van het beter in beeld brengen van het BK,’ hoor ik een goede vriend én al vele jaren een (betrokken) kenner van het BK zinspelen op het feit dat ik samen met Dany Colebunders het beetje veel zieke BK in handen hadden gekregen.
‘Het brengen van tv-reportages is nu onze laatste zorg,’ moest ik hem van antwoord dienen. ‘Als je een product wil aanprijzen en in de ‘vitrine’ zetten, moet het geloofwaardig zijn en verkoopbaar en dat is op dit ogenblik allerminst het geval. Wij moeten in de eerste plaats onze energie stoppen in een grondige heropbouw.”
Het was niet de eerste keer dat men zich aan de (toen nog) Welriekende Dreef boog over het verbeteren, lees beter verkopen van alle Belgische rally’s. Geholpen door het feit dat zij op de Europese kalender prijkten en aldus konden rekenen op de steun van tabaksgiganten zoals Marlboro, leefden Spa, Ieper en Condroz totdan op een hoger niveau, terwijl het voor de andere rally’s moeilijk overleven was. Halverwege ’99 en onder mijn impuls volgde er daarom een eerste Werkgroep Rally, samen mét de merkvertegenwoordigers die op één of andere manier betrokken waren in het BK Rally. Er werden enkele krijtlijnen uitgetekend. Naar voorbeeld van Koning Voetbal sprak men voortaan over het meer tot de verbeelding sprekende Divisie 1 (ex-Internationaal) en Divisie 2 (ex-Nationaal), wat zeer vlug door iedereen werd uitgesproken als D1 en D2. Met steun van Peugeot Belux werd daarop in 2000 het Junior-kampioenschap gelanceerd, waarbij de winnaar een seizoen kreeg aangeboden in een Peugeot 206 S1600. Er werd toen ook al gepraat over het capteren van beelden…
Eind 1999 besloot ik evenwel bij RACB – toen nog CSN/NSK – op te stappen en in te gaan op het aanbod van Marc Van Dalen om mij in 2000, op circuit, te ontfermen over de gloednieuwe Mazda MX5 Trophy. Daarop schoof Marc mij door naar het voor hem belangrijke(re) programma met het Bastos Racing Team en de Peugeot 206 WRC voor, jawel, het drieluik Spa-Ieper-Condroz en enkele WK-uitstappen (zie ook Special Stages/De laatste rally in rood-wit van Dany Colebunders). In het jaar dat ik met Thiry-Fortin met de 206 WRC onderweg was op de Europese rallywegen – en voor EK-punten enkel in Ieper en Condroz aantraden (*) – bleek dat onder invloed van het in België vanaf ’99 verbieden van takabsreclame en té strenge FIA-spelregels de D1 aan bloedarmoede leed, terwijl de D2 steeds meer floreerde: rally’s van één dag, auto’s die niet meer gehomologeerd waren (de Groep R(etro)) en regionale annexen (met goedkopere vergunning) zorgden voor een vol huis en tevreden organisatoren. De toenmalige RACB-bonzen zagen de leegloop in D1 en het succes van de D2 en concludeerden dan maar dat een soort “union fait la force” iedereen zou samendrijven in één grootgemaakt kampioenschap. De D2-organisatoren werden voor de keuze gesteld: voor het seizoen 2004 meestappen in D1 of regionaal degraderen. Hannuit, TAC, Sezoens en Haspengouw kozen voor een opstapje naar de “grote divisie”.
De deelnemers volgden evenwel de beweging niet, wegens het wegvallen van de eerder geciteerde technische en financiële voordelen. 50 auto’s aan de start was vaste kost in het BK 2004 en heel wat organisatoren geraakten moeilijk of niet uit de kosten. De eerste die daarom de handdoek in de ring gooide, was Pierre Delettre. In 2005 opende het Belgische seizoen zonder de Boucles van Spa. Eén jaar later verkoos Hannuit af te zien van een nationaal ticket en opnieuw mee te tellen voor het ASAF-kampioenschap. Met 180 deelnemers bewezen Jacques Ravet en zijn mensen dat zij de juiste en meest verstandige keuze hadden gemaakt.
Het was duidelijk dat het vrijer omspringen met reglementen aan de basis lag van het succes van de regionale startvelden. Dany Colebunders, toen rally-manager, begreep waar moest worden ingegrepen. Daarop werden, naast de reeds eerder (moeizaam) gelanceerde GT-klasse, de groepen M, S, R in het leven geroepen, maar de mayonaise pakte niet. Op dat ogenblik stond ik (opnieuw) aan het roer van RACB Sport en om beter te begrijpen wat er verkeerd liep, besloot ik samen met Dany alle organisatoren persoonlijk op te zoeken.
Uit die ‘ronde’ leerden we dat ‘den RACB’ een vergissing had begaan door de regionale annexen af te schaffen. Voor de kleinere organisaties waren die annexen een belangrijke… sponsor! Zonder annexen verloren zij een broodnodig inkomen: regionale rijders namen immers geen (dure) nationale vergunning om één keer op hun thuisterrein aan te treden en konden ook niet langer rijden met een VAS of ASAF-pasje!
Wij begrepen de boodschap en konden onze oversten overtuigen om opnieuw de annexen toe te laten. Ter voorbereiding van de nakende geboorte van wat RACB Rally Criterium zou gaan heten, volgde, in overleg met VAS, tijdens de Sezoensrally een test met de regionale annexen. De startvelden geraakten daarop goed gevuld – het vooropgestelde target van 120 deelnemers werd zelfs bereikt! -, de organisatoren waren tevreden en dus werd het tijd om het te hebben over ‘den teevee’.
Ik had ondertussen tijdens de Europese campagne van het Peugeot Bastos Racing Team Chris Courteyn beter leren kennen, die met zijn vaste ploeg op professionele wijze reportages over het ERC (en de Belgische 206 WRC) inblikte en deze bij zowel Belgische als buitenlandse tv-stations aan de man wist te brengen. Ook bij RTBF. Dat bracht ons – Dany Colebunders, Chris Courteyn en ikzelf – ertoe om Daniël Parmentier, verantwoordelijke sport bij de Franstalige zender, op de koffie te vragen in de Aarlenstraat.
Wat bleek? Daniël had budgetten lopen voor het coveren van Spa, Wallonie, Ieper en Condroz en had er geen probleem mee om ‘zijn’ beelden, free of charge, door te spelen aan de collega’s aan de Reyerslaan. Dankzij de geste van de in 2017 té vroeg gestorven RTBF-topman waren we plots zeker om vier van de acht rally’s in het pakket ‘tv pool’ te stoppen. Zonder ons zorgen te maken over de eindfactuur.
Next step? Reyerslaan. Met de (stille) hulp van Eric Dupain, dan nog rots in de branding op de sportredactie, slaagden we erin om een afspraak te versieren met Dirk Abrams, op dat moment chef sport bij VRT. Dirk, in het verleden samen met die andere Dirk (De Weert) F1-commentator en met wie ik nadien bij VTM ook een keer de cabine had gedeeld voor een rechtstreeks verslag over 24 Uren van Spa, had net een slechte ervaring achter de rug bij het (veelvuldig laattijdig) aanleveren van beelden (ik meen mij te herinneren dat het over Belcar/BTCS ging) en maakte ons meteen duidelijk dat, naast het kosteloos aanleveren, er op zondagavond deze keer geen sprake kon zijn van enige vertraging, laat staan niét aanleveren van gebruiksklare beelden. Dat hij hierbij prompt meldde dat hij voor het volledige BK wou gaan, was weliswaar een verrassing, maar ééntje om uitermate tevreden het VRT-gebouw achter ons te laten. We waren nog niet op de parking aangekomen, toen Eric aan de telefoon hing om te vragen hoe het gesprek was verlopen.
Op basis van het akkoord met Daniël Parmentier waren we weliswaar zeker van het capteren van Wallonie, Ieper, Condroz en Spa, maar ondertussen had Pierre Delettre beslist om de Boucles voor 2005 van de kalender te halen en het seizoen in 2007 zou aldus opnieuw beginnen met de East Belgian Rally, zeg maar de vervanger van de Boucles. En hiervoor hadden we nog geen één euro op zak…
Dat we het coveren (en vooral het bekostigen van het capteren) van het volledige BK Rally uiteindelijk rond kregen, moeten we, gedeeltelijk, op het conto schrijven van Michel Jodogne, toen algemeen directeur van RACB. Hij lag eerder aan de basis van de geboorte van de Ardenne Bleue Rally als vervanger/invaller voor de Boucles van Spa en hij zat ook aan de knoppen om RACE S.A., tot dan organisator van de 24 Uren van Spa, in 2007 de organisatie toe te kennen van de (dan nog) Ardenne Bleue/East Belgian Rally. Als betrokken partij – RACE was al jaren een onderafdeling van RACB – had hij er alle belang bij om van de openingsmanche van het BK Rally een succes te maken. Toen ik, na een laatste bespreking met Chris Courteyn over het nodige budget, die bewuste avond langs het bureel van Jodogne passeerde, voelde ik aan dat hij in een goeie bui verkeerde – dat kon bij hem vaak wisselen – en het duurde geen minuut voor hij zich akkoord verklaarde om garant te staan voor het laten capteren van de East Belgian Rally. “En je bent zeker dat ‘la BRT’ ermee op antenne gaat”, maakte hij het belang duidelijk dat ‘zijn’ rally ook in het Noorden te zien zou zijn en hij hiermee kon uitpakken. Ik herinner mij nog levendig het telefoontje dat ik meteen pleegde met Chris Courteyn, zodra ik de Aarlenstraat achter mij liet, en hem het goede nieuws kon melden! (zie ook Special Stages/De wedergeboorte van East Belgian Rally).
Helaas. Alles was inderdaad voorzien om op zondagavond tijdens Sportweekend relaas te doen over de overwinning van Cols-Dejalle in de Guy Colsoul Rallysport-Mitsubishi in de East Belgian Rally. De gemonteerde reportage, met voice over van Eric Dupain, werd netjes en tijdig aangeleverd. “Miljaarde”, klonk op zondagavond de stem van dezelfde Dupain aan de telefoon. “Er is van alles fout gelopen tijdens de jumping in Ekeren, waardoor het uitzendschema diende aangepast te worden, en, ja, verdomme, de East Belgian Rally naar later werd verschoven…”
Hoe dan ook hielpen de ‘deal’ met RTBF, RACE/Jodogne en niet op zijn minst Sporza om voor de vier resterende (Vlaamse) rally’s bij de betrokken organisatoren een beetje steun te versieren. Bedragen? Voor elke rally werd een bijdrage gevraagd van, jawel, 500 €. Het BK Rally 2007 zou op Sporza goed zijn voor een totaliteit van 2 uur beeldverslag over de 8 wedstrijden. In de kijkcijfers haalde het BK Rally een gemiddeld marktaandeel van 15% met het hoogste score voor de TAC Rally (33%). Per uitzending bereikte het BK Rally op Sporza tussen de 100.000 en 250.000 kijkers.
In 2008 werd de heropbouw en de coverage van het BK Rally verder gezet en bekroond met een ongeziene titelstrijd in de Condroz Rally, waarin Melissa Debackere het opnam tegen Patrick Snijers en Hubert Deferm en, vooral, als eerste vrouwelijke rijder het kampioenschap kon winnen. Dat item zorgde op zondagochtend, jawel, in De Zevende Dag bij de koffie voor een live interventie vanuit Hoei!
Mede dankzij RTBF konden alle zenders op zondagavond, gratis, beschikken over hapklare reportages van het BK, wat zich uiteraard vertaalde in uitstekende kijkcijfers. Zowel in Vlaanderen als in Wallonië. Ook RTL maakte gretig gebruik van het gratis aanbieden van door RTBF gefinancierde beelden, maar dat zij nog voor de openbare Franstalige zender op antenne gingen, schoot evenwel in het verkeerde keelgat bij Daniël Parmentier. Terecht. Het akkoord, of beter de verdeelsleutel, diende hierdoor herzien te worden en dat leidde ertoe dat elke organisator een beetje meer centen moest stoppen in de tv-pool om zo het bekostigen van het capteren en het monteren te kunnen waarborgen. Veertien jaar later is het BK nog steeds in prime time te zien op VRT. Die return on investment heeft steevast bijgedragen tot het aantrekken van nieuwe sponsors, partners van het BK Rally en dat is de verdienste van Chris en zoon Stevy Courteyn.
Dany Colebunders en ikzelf verdwenen ondertussen uit beeld in de Aarlenstraat (zie ook Aan de andere kant/Tweede zit), maar de familie Courteyn bleef alom tegenwoordig. Naast het capteren van de beelden zijn zij sinds enige tijd immers ook de promotoren van het genaamde Kroon Oil Belgian Rally Championship!
(*) In België kon het niet meer om een auto te laten rijden in de Bastos-kleuren. In sommige Europese landen gold die wetgeving niet en dus pakte, vb, Peugeot BL uit met publiciteit waarop de 206 WRC te zien was in échte Bastos-kleuren, met onderaan de advertentie, klein geschreven, de vermelding: foto genomen in Bulgarije. In Ieper en Condroz werd de naam Bastos vervangen door een bijna gelijkaardige outline maar dan met de cijfers 206.